Luz de Oro
Toen ze aan het einde van de 15de eeuw uit Spanje werden verdreven, droegen de Joden hun middeleeuwse cultuur met zich mee en koesterden die in hun ballingschap en diaspora als een kostbaar juweel dat symbool stond voor hun Spaanse identiteit. Gedurende meer dan vijf eeuwen werd dit oorspronkelijk middeleeuwse repertoire aangevuld met nieuwe liederen. Zo kende eenzelfde corpus uiteenlopende evoluties die aan de basis liggen van twee onafhankelijke tradities. De oosterse traditie verenigt de gemeenschappen die zich in het oude Ottomaanse rijk vestigden, de westerse traditie groepeert de gemeenschappen uit de Maghreb en Europa, die een rechtstreeks contact behielden met Spanje.